ISLANDIA
KILKA INFORMACJI O ISLANDII
Islandia to wyspa pochodzenia wulkanicznego na Oceanie Atlantyckim, w całości zajmuje ją państwo Islandia. Wyspa jest tektonicznie odrębna od Europy, ale Islandia kulturowo należy do europejskich krajów nordyckich, więc wyspę zalicza się do tej części świata.
Wyspa ma powierzchnię 102 tys. km2, jest położona na Grzbiecie Śródatlantyckim, a zbudowana jest głównie ze skał trzeciorzędowych i czwartorzędowych, typu bazaltowych. Wyspa Islandia jest w większości wyżynno-górzysta, większość jej powierzchni znajduje się na płaskowyżu, pokrytym skałami lawowymi i tufowymi. Na południu i południowym zachodzie, na obszarach nadbrzeżnych niewielkie obszary nizin. Średnia wysokość ponad poziomem morza waha się pomiędzy 700–1000 m. Wybrzeża wyspy o charakterze typu riwierowego, opadające stromo ku wybrzeżom. Linia brzegowa Islandii jest dobrze rozwinięta i różnorodna, liczne są zatoki i fiordy, na południu wybrzeża proste. Obszar wyspy jest aktywny sejsmicznie, znajdują się na niej liczne wulkany, 26 z nich jest czynnych. Najaktywniejsze z wulkanów to Grímsvötn, Hekla, Katla. Około 11% powierzchni lądu zajmują lodowce, dlatego Islandię często nazywa się „krainą lodu". Największy lodowiec to Vatnajökull o powierzchni 8400 km2, który jest także największym lodowcem w Europie.
Na wyspie znajdują się dwie strefy klimatyczne, południe wyspy znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego chłodnego, na północy panuje natomiast klimat subpolarny. Średnie temperatury zimowe wahają się w zakresie od –5 do 0 °C, natomiast temperatury w miesiącach letnich znajdują się w zakresie od 9 do 12 °C w zależności od położenia. Roczna suma opadów mieści się w granicach od 500 do 2000 mm, w mieście Reykjavík wartość ta wynosi 870 mm.
Spośród rzek najdłuższą jest Þjórsá o długości zaledwie 237 km, druga pod tym względem jest Hvitá. Większość powierzchni nie jest porośnięta, sporą część powierzchni zajmują m.in. lodowce i nagie skały, resztę wyspy pokrywa tundra.
Na wyspie znajduje się 20 rezerwatów i 3 parki narodowe. Głównym miastem państwa jest jego stolica Reykjavík, gdzie mieszka 119,1 tys. mieszkańców, czyli blisko 2/5 ludności kraju. Natomiast w całym regionie stołecznym mieszka 3/5 ludności kraju. Pozostałe większe miasta to: Kópavogur, Hafnarfjördur, Akureyri, Keflavík, Gardabar, Mosfellsbar, Akranes, Selfoss , Seltjarnarnes i Heimaey.
Główny międzynarodowy port lotniczy położony jest w Keflavíku, natomiast dwa mniejsze, obsługujące również loty międzynarodowe, to Akureyri oraz Egilsstadir. Lotnisko w Reykjavíku obsługuje właściwie tylko loty krajowe (nie licząc lotów na pobliską Grenlandię).
Kulturowo Islandczycy należą do Skandynawów – posługują się językiem islandzkim, jednym z języków skandynawskich. Podstawą gospodarki Islandii jest rybołówstwo. Islandzka flota rybacka liczy 1752 statki. W ostatnich latach zubożenie zasobów rybnych spowodowało konieczność wprowadzenia zakazów i ograniczeń, coraz bardziej popularne stały się farmy rybne. W połowach morskich Islandii głównie łowione są ryby: błękitek, śledź, gromadnik i dorsz. Szacuje się, że na Islandii żyje cztery razy więcej owiec niż ludzi okresie letnim dlatego spotkać można je wszędzie. Przemysł w Islandii jest stosunkowo młodą dziedziną gospodarki XX w. Głównie są to zakłady przemysłu spożywczego związanego z surowcami na bazie rolnictwa i rybołówstwa. Na bazie rolnictwa także powstał przemysł lekki i zakłady przerobu skór. Znajduje się sporo niewielkich fabryk produkujących sprzęt elektryczny, artykuły gospodarstwa domowego, wyroby ceramiczne, toaletowe, produkty spożywcze i cukiernicze, a także inne towary powszechnego użytku. Znacznie rozwinięty jest przemysł poligraficzny. Poza tym głównymi zasobami Islandii są energia wodna, energia geotermiczna, aluminium i diatomity. W szklarniach ogrzewanych energią geotermiczną uprawiane są warzywa i kwiaty, a nawet banany. W 2007 parlament islandzki przyjął plan pierwszej w świecie całkowitej rezygnacji z paliw kopalnych. Głównym źródłem energii wykorzystywanym powszechnie ma być wodór. Program ten przewiduje również wykorzystanie na szeroką skalę samochodów i autobusów napędzanych energią elektryczną pochodzącą z wodorowych ogniw paliwowych. Kuchnia Islandii jest typową kuchnią północy opierającą się na elementach wyżywienia, które były w tym rejonie od zawsze jak: ryby, wyroby mleczarskie, zboża i jagnięcina. Na Islandii powstało wiele typowych specjałów jak choćby: hakarl, czyli sfermentowane mięso rekina, selshreifar – kwaszone płetwy foki albo harðfiskur, czyli ryby suszone na świeżym powietrzu. W kuchni tego kraju najpopularniejsze są dania z ryb takich jak: pstrągi, dorsze, łososie, halibuty, łupacze, płastugi. Do przyprawiania dań często również dodaje się sproszkowane algi morskie. Z mięsa tradycyjnymi potrawami są: – hangikjöt – czyli wędzona lub gotowana baranina lub jagnięcina – svið – gotowane głowy owcze, baranie – lifrarpylsa – pudding z wątroby owczej z mąką żytnią oraz płatkami owsianymi
Co warto zobaczyć na Islandii?
* Latrabjarg / Fiordy Zachodnie/ Najdalej wysunięte na zachód miejsce w Europie. Największe na kontynencie lęgowisko ptactwa w Europie. Na klifie o długości 14 kilometrów spotkać można tysiące ptaków.
*Droga do Latrabjarg / Fiordy Zachodnie / Brak wiosek, sklepów czy chociażby stacji benzynowej, opuszczone plaże, klify oraz zatoki. Piękne krajobrazy, zapierająca dech dzika przyroda.
* Wyspa Vigur to wyspa ptaków. Maskonury, edredony (kaczka edredonowa), nurzyki, rybitwy arktyczne występują na tej wyspie i są jak magnes, i wszystkie ptaki występują w licznych gromadach. Na wyspie Vigur można znaleźć najmniejszą pocztę w Islandii, jak również wiatraki i pięknie odnowione domy.
* Lodowiec Vatnajokull / Południowa Islandia / Miejsce to oferuje przepiękne jaskinie, jezioro Jokulsarlon po którym dryfują błękitne bryły lodowe oraz możliwość zmierzenia się z czołem lodowca.
* Hveragerdi / Południowo-Zachodnia Islandia / To aktywny teren ziemi pełen źródeł, wyziewów i gorących rzek. Baseny poukrywane w górach pozwalają na kąpiele w dość mroźnym klimacie. Prowadzi do nich szlak w oparach fumaroli, w których wygrzewają się owce. Jest to też jedno z ulubionych miejsc samych Islandczyków w czasie wolnym.
* Hengifoss / Wschodnia Islandia / Trzeci co do wysokości wodospad Islandii kusi możliwością „zdobycia”. Droga do wodospadu trwa około 45 minut. Po drodze podziwiać można również bazaltowe kolumny Hengifossa – Litlanesfossa.
* Droga 61 wiodąca z Isafjordur do Holmavik / Fiordy Zachodnie / To ponad 200 kilometrowa trasa położona wzdłuż fiordów, mieniących się w słońcu zatok, malutkie miasteczka ułożone na wzgórzach, opuszczone kościoły, góry, wodospady, zielone pola i stada wolnych dzikich koni. Uważana jako najbardziej dzika część Islandii.
* Basen Seljavallalaug / Południowa Islandia/ Basen ten położony u stóp gór Eyjafjöll, został uznany przez The Guardian jednym z 10 najlepszych na świecie. Ten najstarszy basen geotermalny w kraju nie jest prosty do odkrycia. Nie prowadzi do niego żadna oficjalna trasa, po drodze nie mija się żadnego znaku, a żeby się do niego dostać trzeba pokonać miejscami dość rwącą rzekę.
* Jezioro Lagarflojt / Wschodnia Islandia/ Piękne jezioro, teren i wciąż żyjąca legenta o potworze z głęnin.
* Półwysep Snefellsnes / Zachodnia Islandia / Centralną częścią tego regionu jest wulkan o tej samej nazwie, na szczycie którego znajduje się lodowiec. Mimo, że krajobraz jest dość surowy, a pogoda nie sprzyja, warto zobaczyć tą mroczną część Islandii.
* Okolice Krafli / Północna Islandia / Okolice tego wulkanu to bardzo kolorowe tereny, nad którymi cały czas unoszą się nieprzyjemne zapachy. Teren ciągle bulgocze, pali się i dymi.
* Dettifoss / Północna Islandia / Największy wodospad Europy wytwarza energię, którą można by zasilić 100-tysięczne miasto. Miejsce to, znajdujące się pośrodku niczego, robi naprawdę duże wrażenie.
* Fiordy Wschodnie / Południowo-Wschodnia Islandia / Fiordy Wschodnie to miejscami dzikie i opuszczone obszary. Ciekawe formacje skalne. plaże, bezkresne pola i bardzo przyjemny klimat.
* Krater Hverfjall / Północna Islandia / Gigantyczny wygasły wulkan otoczony mroczną scenerią.
* Złoty Krąg / Południowo-Zachodnia Islandia / Złoty krąg to kwintesencja kraju. Geysir, wodospad Gullfoss i Park Narodowy Thingvellir – tworzą Islandię w pigułce. W ciągu jednego dnia można doświadczyć 4 pór roku.
* Eyjafjallajokull i okolice / Południowa Islandia / Okolice Eyjafjallajokull wyglądają niczym z księżyca. Mroczne kratery, ciemna ziemia, kolorowe góry, skały pokryte mchem, rzadka roślinności i gigantyczne przestrzenie.
* Wodospad Godafoss / Północna Islandia / Wodospad Godafoss warto zobaczyć chociażby ze względu na przepiękny kanion,w którym woda wyrzeźbiła bazaltowe kolumny, a hucznie spadającą wodę można podziwiać z góry.
* Raudisandur w zatoce Breidafjordur leży plaża z czerwonego piasku kompletnie piaskowa. Rozciąga się na długość ok 10km . Te wspaniałe barwy piasku różnią się w zależności od padania światła i pogody. Plaża przybiera barw począwszy od kolorów białego poprzez żółty poprzez czerwony do czarnego.
* Kompleks Bule Lagoon (Błękitna Laguna), to jedna z największych atrakcji dla turystów w Islandii. Jest także uznawany za jeden z najlepszych leczniczych ośrodków spa na świecie. National Geographic umieścił Błękitną Lagunę na liście 25 cudów świata, argumentując że „dymiące baseny o turkusowej barwie zamknięte w wulkanicznej pułapce przypominają krajobraz z innej planety".
* Góry regionu Landmannalaugar / północno zachodnia Islandia/ Rzadko które góry są tak barwne i bogate w niezwykła roślinność jak Góry w regionie Landmannalaugar. Nieopodal jest również jeden ze słynniejszych wulkanów Islandii – wulkan Hekla. Landmannalaugar piękne barwy gór dzięki niezwykłym formom geologicznym, rozległe pola lawy, a na pierwszym miescu dzięki niespotykanym barwom, region gór Landmannalaugar to chętnie odwiedzane miejsce przez turystów.
* Dynjandi znany pod nazwą Fjallfoss wodospad zachodnich fiordów i jeden z najpiękniejszych w Islandii, również o nazwie Dynjandi. Ma ok 100 m wysokości i jest bardzo szeroki. Istnieje pięć wodospadów bezpośrednio pod nim: Haifoss, Úðafoss, Göngufoss, Hundafoss i Bæjarfoss. i wiele wiele innych ciekawych i zapierających dech w piersiach miejsc i małych wiosek.